Artikel 15: de 'linktaks'

Die is van toepassing op uitgevers van perspublicaties, van wie de werken (perspublicaties) online gebruikt worden door information society service providers . Het niet-commercieel of privégebruik van een perspublicatie door een individuele gebruiker valt niet onder deze bepaling. Het moet gaan om perspublicaties van journalistieke aard, gepubliceerd in welke vorm van media ook, inbegrepen op papier.

Zowel de tekst van een perspublicatie als multimedia (foto's en video's) vallen onder deze bepaling.

Bepaling:

Artikel 15  (voorheen art. 11) creëert een naburig recht waardoor de uitgevers van perspublicaties recht hebben op een vergoeding wanneer er vanuit onlineplatformen naar hun artikel gelinkt wordt. Deze bepaling kreeg dan ook al snel de benaming 'linktaks'. 

Uitzonderingen: 

  • Gelukkig wil dit niet zeggen dat je niet meer mag linken naar een artikel. Je mag zelfs meer dan dat: je mag de link uitbreiden met enkele woorden of een 'snippet' (een tekst die de auteur van de content zelf voorziet als samenvatting van zijn artikel). Maar exact hoeveel woorden je mag toevoegen moet nog bepaald worden.
  • Belangrijk: deze auteursrechtelijke bescherming geldt niet voor de feiten, vermeld in de publicatie. 
  • Onderzoeksinstellingen en universiteiten mogen via datamining content ophalen voor bijvoorbeeld data-analyse en de ontwikkeling van artificiële intelligentie. Educatieve instellingen en Europese musea mogen bovendien, net als voorheen, vrij auteursrechtelijk beschermde inhoud blijven gebruiken - om online lessen samen te stellen bijvoorbeeld. 
  • Periodieke publicaties, gepubliceerd voor wetenschappelijke of academische doeleinden, vallen niet onder deze auteursrechtelijke beperking.
  • Je mag nog altijd een citaat gebruiken uit een perspublicatie, om bijvoorbeeld kritiek op de uitspraak te uiten.

Conclusie:

Dit komt vooral de Europese persuitgevers ten goede. En dat is een goede zaak, want zo wordt de onafhankelijke nieuwsgaring in de lidstaten gestimuleerd. De internetplatformen zullen hen immers voortaan moeten vergoeden. Hoe hoog die vergoeding is, daarover moet nog onderhandeld worden. 

Artikel 15 bevat trouwens ook enkele verbeteringen aan de bestaande wet. Om te beginnen wordt er een vervaldatum voorzien voor  auteursrechten op perspublicaties: 20 jaar na de publicatie van de persuitgave. Deze bepaling zal niet gelden voor wat gepubliceerd werd voor het in voege treden van deze wet. Bibliotheken zullen ook werken die niet meer in de handel verkrijgbaar zijn, online mogen publiceren. En musea hebben voortaan geen auteursrecht meer op foto's van eeuwenoude schilderijen.

Nu is het afwachten of deze bepaling geen boemerangeffect zal hebben op de krantensites. Het verleden heeft aangetoond dat doorverwijzing door Google en Google News wel degelijk veel verkeer genereert. Zal dat verkeer afnemen, wanneer de nieuwsgierigheid van de gebruiker niet meer geprikkeld wordt door de langere uittreksels, en hij genoegen moet nemen met een korte vermelding plus URL?

Met dit artikel ondersteunen wij de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde naties.